POSTinterculturality’s Updates
3η ενδιάμεση εργασία WIKI
Σχεδίασε μια νεοφιλελεύθερη ή μια εθνοκεντρική εκπαιδευτική πολιτική για τα σχολεία της περιοχής σου σχετικά με την εκαίδευση παιδιών που έχουν διαφορετική εθνοτική καταγωγή.
Στη συνέχεια γράψε μια κριτική αυτής της πολιτικής από τη σκοπιά ενός πολιτικού αντιπάλου.
Για να βοηθηθείς,
ανάτρεξε στις εκπαιδευτικές πολιτικές των δύο στρατοπέδων στην κοινότητα στην οποία ζεις.
διάβασε προσεκτικά το 4ο κεφάλαιο της Νέας Μάθησης (2013) που έχω μοιράσεις ως share
καλή συνέχεια.
εα
ΔΙΑΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ
Ο Bourdieu (1986) μελέτησε την έννοια του κεφαλαίου και το διακρίνει σε τέσσερις μορφές: στο οικονομικό, στο πολιτισμικό, το συμβολικό και το κοινωνικό. Αναφέρει μάλιστα χαρακτηριστικά πως ‘όλες οι μορφές κεφαλαίου προκύπτουν από το οικονομικό κεφάλαιο μέσω μετασχηματιστικών διαδικασιών, που δεν είναι αυτοματοποιημένες, αλλά απαιτούν μακρόχρονη προσπάθεια προς αποκόμιση μακροπρόθεσμων ωφελειών’. Ο Woolcock (1998) δίνει έναν άλλο ορισμό του κοινωνικού κεφαλαίου λέγοντας ότι ‘περιλαμβάνει όλες τις αξίες και δίκτυα που διευκολύνουν την ομαδική δράση βασίζεται σε αυτή του τη σχέση με την κοινωνία των πολιτών’. Ο Ο.Ο.Σ.Α. με τον όρο κοινωνικό κεφάλαιο αναφέρεται στα δίκτυα, τις κοινές πεποιθήσεις και την αλληλοκατανόηση που διέπουν τη συνεργασία ανάμεσα σε ομάδες ή στα υποσυστήματα μιας κοινής ομάδας. Οι Kawachi et al. ( 1997) θεωρούν ότι’ το κοινωνικό κεφάλαιο είναι κοινό χαρακτηριστικό κοινωνικών μορφωμάτων και θεσμών και εμπεριέχει έννοιες όπως η αμοιβαιότητα, η συμμετοχικότητα, η εμπιστοσύνη’. Συνεπώς, η έννοια του κοινωνικού κεφαλαίου εντάσσεται σε ένα ευρύτερο πλαίσιο και αναπτύσσει μια καινούρια δυναμική μέσα από σχέσεις μάθησης, διαλόγου και πολιτισμικής ανταλλαγής (Appadurai, 1990). Αυτή η νέα κοινωνική μορφολογία οικοδομεί και μετασχηματίζει τον κοινωνικό ιστό (national building) (Arvanitis, 2006).
‘Ο πλουραλισμός είναι ιδεαλιστική αντίληψη και προέρχεται από την λατινική λέξη pluralis που σημαίνει πλήθος. Σύμφωνα με την αντίληψη αυτή, κάθε τι που υπάρχει αποτελείται από έναν ολόκληρο κόσμο από ανεξάρτητες οντότητες. Οι αιτίες του κόσμου είναι πολλές, ποικίλες και ατομικές , και δεν μπορούν να γίνουν αντιληπτές ως μορφές ή τρόποι έκφρασης μιας ενιαίας και απόλυτης ουσίας’ (Wikipedia, πλουραλισμός).
Σε αυτό το σημείο έρχεται και ο πολιτειακός πλουραλισμός σαν ένα μοντέλο που προσπαθεί να συγκεράσει και δώσει λύση στην ύπαρξη πολλών και διαφορετικών ταυτοτήτων μέσα στο χώρο και στο χρόνο. Οι σημερινές κοινωνίες χαρακτηρίζονται από ποικιλομορφία και πολυπολιτισμικότητα, με συνέπεια πολλοί και διαφορετικοί άνθρωποι με διαφορετικό πολιτισμικό υπόβαθρο καλούνται να διαπραγματευθούν και να επικοινωνήσουν ει δυνατό με ελάχιστες διαφωνίες και συγκρούσεις. Εδώ ο πολιτειακός πλουραλισμός έχει λόγο, χωρίς βέβαια να αποτελεί πανάκεια προκειμένου να λυθούν όλες οι διαφορές σε διάφορα επίπεδα μέσα στην κοινωνία. Αποτελεί μια ‘νεα΄αντίληψη αναδεικνύοντας τη δύναμη της κοινωνίας των πολιτών και την ενεργό δράση της, όπου μέσα από διάφορα πολιτισμικά δρώμενα προάγει τη θετική διάθεση απέναντι στη διαφορετικότητα και την ποικιλομορφία.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Bourdieu, P. (1986). ‘The Forms of Capital’. Handbook of Theory and Research for the Sociology of Capital. J. G. Richardson. New York, Greenwood Press: 241-58
Woolcock, M. (1998). Social Capital and Economic Development: Toward a Theoretical Synthesis and Policy Framework. Theory and Society 27 (2), 151-208.
OECD (2001) The Wellbeing of Nations: The Role of Human and Social Capital, Education and Skills.OECD Centre for Educational Research and Innovation, Paris,France.
Kawachi I, Kennedy BP, Lochner K, Prothrow-Stith D. Social capital, income inequality, and mortality. American Journal of Public Health 1997;87:1491-1498.
Appadurai, A. (1990). Disjuncture and difference in the global culture economy. Theory, Culture, and Society. 7: 295-310.
Arvanitis, E. 2006, ‘Community Building Education and Greek Diasporic Networks’, in The International Journal of Interdisciplinary Social Sciences, Vol.1, No. 3, pp. 153-162.
Wikipedia, πλουραλισμός.
Ευστράτιος Παπάνης, Μυρσίνη Ρουμελιώτου και Παναγιώτης Γιαβρίμης ( Θέματα Κοινωνιολογίας της Εκπαίδευσης,Μυτιλήνη 2007)
ΑΝΝΑ ΒΕΡΥΚΙΟΥ Α.Μ. 397
ΕΤΕΡΟΤΗΤΑ
Η ετερότητα προέρχεται από τη λέξη ‘έτερος’ που σημαίνει ‘άλλος’. Σε διάφορες επιστήμες η ετερότητα χρίζει διαφορετικής σημασίας και ερμηνεύεται ανάλογα με το πλαίσιο στο οποίο απευθύνεται. Στην κοινωνιολογία για παράδειγμα είναι η διαφορετικότητα κατά την οποία το ‘εγώ’ το οποίο όταν νοιώθει άνετα και εντάσσεται στο ‘εμείς’ μπορεί να προσδιοριστεί σε σχέση με το άλλο αποκλείοντας το τελευταίο, και όταν πια υπάρχει ‘εμείς’ έχουμε τη δημιουργία μιας συλλογικής οντότητας (Wikipedia, ετερότητα). Στις διεθνείς σχέσεις έχει να κάνει με το συλλογικό επίπεδο των ‘εγώ’ όπου βρίσκουν κοινά στοιχεία και συνενώνονται σχηματίζοντας διακριτές οντότητες-τα έθνη τις ‘εμείς’ (Wikipedia, ετερότητα). Τα μεγέθη αυτά των συλλογικών οντοτήτων-εθνών-διαφέρουν και τα ‘εμείς’ τους αυτοπροσδιορίζονται σε σχέση με ‘άλλες’ διακριτές οντότητες-έθνη-των οποίων τα μέλη μετέχουν και μεταλαμβάνουν στα κοινά γνωρίσματα (Wikipedia, ετερότητα).
Η ετερότητα παίρνει όπως ειπώθηκε παραπάνω διάφορες μορφές. Μπορεί να είναι δηλαδή κοινωνική, οικονομική, πολιτική, θρησκευτική, γλωσσική, φυλετική κλπ. Ο όρος πολιτισμική ετερότητα αναφέρεται στις διαφορές που προκύπτουν όταν συνυπάρχουν στο χώρο και στο χρόνο άτομα διαφορετικής προέλευσης, με διαφορετικό πολιτισμικό υπόβαθρο. Κατά συνέπεια αυτό σημαίνει την συνύπαρξη διαφορετικών αξιακών συστημάτων, διαφορετικών πρακτικών και γενικά διαφορετική νοοτροπία και κουλτούρα σε όλα τα επίπεδα της καθημερινότητας. Από την πολιτισμική ετερότητα προκύπτουν έννοιες όπως η διαπολιτισμικότητα, η οποία αναφέρεται ‘στον τρόπο με τον οποίο άτομα ή ομάδες ατόμων διαφορετικής πολιτισμικής προέλευσης διαχειρίζονται την πολιτισμική ετερότητα, δημιουργώντας μια νέα πολιτισμική ταυτότητα μέσω της συνεργασίας και του συγκερασμού χαρακτηριστικών από διαφορετικούς πολιτισμούς’ (Γεωργογιάννης, Π. 2008, Διαπολιτισμικότητα και Διαπολιτισμική Εκπαίδευση, τομ.7, Πάτρα σελ 30.).
Έτσι η πολιτισμική ετερότητα δεν πρέπει να θεωρείται απειλή και ούτε να προξενεί κάθε είδους φόβο, καθώς δεν αποσκοπεί να εξαλείψει την ιδιαιτερότητα των διαφορετικών χαρακτηριστικών που παρουσιάζουν τα άτομα, αλλά πολύ περισσότερο να συγκεράσει τα στοιχεία αυτών δημιουργώντας αυτοπεποίθηση σε όλα τα μέλη της ομάδας.
ΑΝΝΑ ΒΕΡΥΚΙΟΥ ( Α.Μ. 397)
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Wikipedia, ετερότητα
Γεωργογιάννης, Π. 2008, Διαπολιτισμικότητα και Διαπολιτισμική Εκπαίδευση, τομ.7, Πάτρα σελ 30..
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΠΑΙΔΕΙΑΣ
Τον τελευταίο καιρό η εισροή λαθρομεταναστών έχει αυξηθεί δραματικά, σε σημείο που να αποτελεί κίνδυνο για την ευημερία και την αρμονία της κοινωνίας. Πρέπει να διατηρήσουμε την ομοιογένεια της κοινότητας μας με σαφή όρια. Εργαλείο ένταξης και διάπλασης των συγκεκριμένων τύπων πολιτών είναι η εκπαίδευση.
Το εκπαιδευτικό σύστημα πρέπει να δίνει έμφαση στην απαραίτητη επιστημονική και επαγγελματική εκπαίδευση για την ένταξη των πολιτών στην παραγωγή. Το επίκαιρο αυτό σύστημα το ονομάζουμε Αριστοτέλειο Σύστημα Παιδείας. Το σύστημα αυτό εξασφαλίζει τη μεταφορά από κάθε γενιά στην επόμενη των στοιχείων της παράδοσης και του πολιτισμού των Ελλήνων, ώστε να διασφαλίζεται η συνέχεια και η διάρκεια των πανανθρώπινων αξιών του Ελληνικού πολιτισμού ως όρος επιβίωσης. (Δεύτερο Πολιτικό Συνέδριο Ανεξάρτητων Ελλήνων)
Το σύστημα παιδείας πρέπει να αντιπροσωπεύει την εθνική ταυτότητα ενός λαού με βάση τα πολιτιστικά στοιχεία και την παράδοση του. Το κράτος είναι υπεύθυνο για την χρηματοδότηση της εκπαίδευσης. Με την ύπαρξη αλλογενούς πληθυσμού μεθοδεύτηκε συστηματικά η αποδυνάμωση της σχέσης του Ελληνικού λαού με τη γλώσσα, τη θρησκεία, την ιστορία και τις παραδόσεις του.
Η απόφασή μας να αποτελέσει το Αριστοτέλειο Σύστημα Παιδείας αδιαμφισβήτητη προτεραιότητά μας, θεμελιώνει τις προϋποθέσεις για να αντιστραφεί η δυσμενής για τη χώρα και το λαό μας πορεία και να θωρακιστεί σε βάθος χρόνου ο Ελληνικός Πολιτισμός απέναντι στην πολιτιστική και οικονομική εισβολή. (Δεύτερο Πολιτικό Συνέδριο Ανεξάρτητων Ελλήνων)
Το πρόγραμμα μας αναφέρεται αποκλειστικά σε μετανάστες που έχουν εισέλθει νόμιμα στη χώρα μας.
Πρακτικές:
-Η εκμάθηση της Ελληνικής γλώσσας, της Ελληνικής ιστορίας και λαογραφίας ως επίσημη γλώσσα του έθνους
- Η υιοθέτηση εθνικής ιδεολογίας με υποχρεωτική συμμετοχή σε εθνικές επετείους και υποχρεωτική στρατιωτική θητεία, ώστε να υπάρχει προσφορά στην πατρίδα και υψηλό εθνικό φρόνημα
- Η συμμόρφωση και υπακοή στο Σύνταγμα
- Περιορισμένα πολιτικά δικαιώματα
- Η υιοθέτηση του Αρχαιοελληνικού τρόπου ζωής
- Η συμμόρφωση στα κοινωνικά πρότυπα ζωής (οικογένεια, εργασία)
Ειδικότερα στο πλαίσιο της ενίσχυσης της εθνικής συνείδησης μέσω της εκπαίδευσης:
-Κριτήρια ένταξης στο εκπαιδευτικό σύστημα: νομιμότητα εγγράφων, ηλικιακό όριο μαθητών, καθαρό ποινικό μητρώο
-Αναλυτικό πρόγραμμα: συνδεδεμένο με τις αρχές της ένδοξης πατρίδας, βασισμένη στα αρχαία Ελληνικά πρότυπα
-Κρυφό αναλυτικό πρόγραμμα: υποχρεωτική παρουσία στην πρωινή προσευχή, επισκέψεις σε αρχαιολογικούς χώρους/στρατιωτικές μονάδες, εκκλησιαστικές τελετές, προτροπή για βάπτιση/εξομολογήσεις/κατηχητικό
-Επιμορφωτικά σεμινάρια για την ανάπτυξη χειρωνακτικών δεξιοτήτων στη λογική ότι κάθε μέλος πρέπει να είναι παραγωγικό, αυτάρκες και αποδοτικό για την κοινωνία στην οποία εισέρχεται
- Η συνέντευξη επιλογής είναι το βασικό κριτήριο επιλογής εκπαιδευτικών, καθώς και κοινωνικά φρονήματα και η καταγωγή
- Ο δάσκαλος συνιστά υπέρτατη εξουσία / δασκαλοκεντρικό πρότυπο μάθησης
- Αυστηρή ιεραρχία στο εκπαιδευτικό σύστημα
ΝΕΟΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΗ ΚΡΙΤΙΚΗ
Δεν υπάρχουν παράνομοι μετανάστες, ο όρος λαθρομετανάστες διεθνώς δεν είναι αποδεκτός και δόκιμος. Δεν αποδέχεται τη διαφορετικότητα, δεν υπάρχει σεβασμός στην αυτοδιάθεση του ατόμου. Τα κονδύλια χρηματοδότησης της εκπαίδευσης δεν πρέπει να είναι αποκλειστικά στην ευθύνη του κράτους, είναι αναγκαία η συμμετοχή ιδιωτικών φορέων για την σωστή λειτουργία της. Ενδείκνυται μια μορφή αποκέντρωσης και εκχώρησης εξουσίας στις εκπαιδευτικές μονάδες για την διαμόρφωση του προγράμματος σπουδών και όχι ένα «κονσερβοποιημένο» αναλυτικό πρόγραμμα που αποσκοπεί στην τυποποίηση-αφομοίωση (Νέα Μάθηση, 2013). Σύμφωνα με τις πρακτικές αυτές, δεν αναγνωρίζεται άλλη γλώσσα εκτός από την ελληνική και προβλέπεται συστηματική κατήχηση προς την υιοθέτηση του ελληνικού τρόπου ζωής, έχοντας ως αποτέλεσμα την απόρριψη άλλων διαπολιτισμικών επιδράσεων-ερεθισμάτων. Η υιοθέτηση ενός αρχαιοελληνικού τρόπου ζωής και η υποχρεωτική στρατιωτική θητεία παραπέμπει στην ανάδειξη του εθνικισμού. Ειδικότερα, στον τομέα του γνωστικού πεδίου δεν γίνεται καμία αναφορά στην απόκτηση ικανοτήτων και γνώσεων που είναι χρήσιμες για την αγορά εργασίας. Υπάρχει έλλειψη εξειδικευμένης εκπαίδευσης των νέων πολιτών. Είναι αναγκασμένοι να ακολουθούν ένα απαρχαιωμένο μοντέλο εκπαίδευσης, που θεωρεί τον δάσκαλο υπέρτατη αυθεντία και παραμερίζει τις προσωπικές δεξιότητες του ατόμου και τη σύνδεση τους με την παραγωγή.
Κλείνοντας, το παραπάνω εθνοκεντρικό μοντέλο εκπαίδευσης δεν συμβαδίζει με τα σύγχρονα δεδομένα της πολυπολιτισμικής κοινωνίας, παραμένει εγκλωβισμένο στον φόβο της αλλοτρίωσης.
Βιβλιογραφία
Kalantzis, M., & Cope, B. (2013). Νέα μάθηση: Βασικές αρχές για την επιστήμη της εκπαίδευσης (Γ. Χρηστίδης, Μτφρ.). Αθήνα: Κριτική.
2ο Πολιτικό Συνέδριο Ανεξάρτητων Ελλήνων/ http://anexartitoiellines.gr/files/ΣΥΝΕΔΡΙΟ/ΠΑΙΔΕΙΑ_ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ.pdf
Κυβερνητικό πρόγραμμα Ανεξάρτητων Ελλήνων Ενότητα Β: Τομέας παιδείας, θρησκευμάτων, πολιτισμού και αθλητισμού
http://anexartitoiellines.gr/files/ΤΟΜΕΑΣ%20ΕΘΝΙΚΗΣ%20ΠΑΙΔΕΙΑΣ,%20ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ,%20ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ%20ΚΑΙ%20ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ.pdf
Ομάδα Εργασίας:
Γιαννακοπούλου Έμιλυ-Βερόνικα
Γιάκη Σπυριδούλα
Παππά Λαμπρινή
Εθνικισμός – Εθνοκεντρισμός και το μοντέλο της αφομοίωσης
O εθνικισμός ως κοινωνική και πολιτική διεργασία επιχειρεί να κατασκευάσει μια επίφαση κοινωνικής και πολιτισμικής ομοιογένειας. Στην πραγματικότητα, η φαντασίωση της ομοιότητας συνιστά απλώς μια μέθοδο αντιμετώπισης της διαφορετικότητας. Το σύγχρονο εθνικιστικό κράτος διαθέτει δύο τρόπους αντιμετώπισης της διαφοράς: τον άμεσο αποκλεισμό και την απαίτηση της αφομοίωσης όσων θεωρούνται «ξένοι». Στην περίπτωση της αφομοίωσης, η διαφορετικότητα αναδεικνύεται ως ζήτημα προς επίλυση απαιτώντας από τους ανθρώπους να γίνουν όλοι ίδιοι. Οι πολίτες γίνονται πανομοιότυποι, άρα και αόρατοι, όταν αφομοιώνουν την επίσημη γλώσσα και την εθνική ταυτότητα του κράτους. Η αφομοίωση είναι ασφαλώς ηπιότερη μορφή ρατσισμού από αυτήν του αποκλεισμού (Kalantzis & Cope, 2013).
Σε επίπεδο εκπαιδευτικών και εν γένει κρατικών πολιτικών συναντούμε συχνότερα τον όρο «εθνοκεντρισμός», η διαμόρφωση ενός κοσμοειδώλου με κεντρικό πυρήνα της και φορέα συνοχής της το έθνος-κράτος. Οι δύο όροι χρησιμοποιούνται συνωνυμικά και συχνά τελούν εν σχέσει υπερωνυμίας και υπωνυμίας στη βάση του ότι ως ιδεολογικές προσεγγίσεις συμμερίζονται την ιδέα περί ύπαρξης ανώτερων και κατώτερων εθνών και πολιτισμών. Ένα βήμα παραπέρα ο εθνικισμός στην ακραία του μορφή επιδιώκει και τον αφανισμό όσων δηλώνουν άλλη εθνική ταυτότητα και κουλτούρα, όταν οι τελευταίοι βρίσκονται στα εδαφικά όρια του συγκεκριμένου έθνους – κράτους. Θα λέγαμε, λοιπόν, πως ο εθνοκεντρισμός αναπτύσσει μηχανισμούς που το κράτος αξιοποιεί προς την κατεύθυνση της αφομοίωσης της ετερότητας, ενώ ο εθνικισμός είναι σχεδόν αφοριστικός απέναντι σε αυτό το ενδεχόμενο.
Στα πλαίσια του εθνοκεντρισμού οι πολιτικές και πρακτικές που αναπτύσσονται προκειμένου οι ξένοι, οι αλλοδαποί να ενταχθούν στο κοινωνικό περιβάλλον της χώρας υποδοχής χαρακτηρίζονται από τάση για αφομοίωση, όπως επίσης και τα συνακόλουθα εκπαιδευτικά μοντέλα. H αφομοίωση στηρίζεται στην ιδέα της πολιτισμικής υστέρησης και στην προοπτική του ελλείμματος. Η αποδοχή του μοντέλου αυτού, οδηγεί στην παραδοχή ότι οι μετανάστες μαθητές παρουσιάζουν εκπαιδευτικά μειονεκτήματα σε σύγκριση με τους γηγενείς συνομηλίκους τους. Έτσι, ενορχηστρώνονται εκπαιδευτικές πολιτικές, οι οποίες βασίζονται στο πολιτισμικό πρότυπο του ελλείμματος και αποσκοπούν στην απομάκρυνση των μαθητών από τους προϋπάρχοντες πολιτισμούς τους.
Οι ίδιες πολιτικές προωθούν την αφομοίωση των μεταναστών, παρέχοντάς τους πολιτισμικές και άλλες εμπειρίες με σκοπό να αντισταθμίσουν τη γνωστική και νοητική τους υστέρηση. Η αφομοίωση επιδιώκει την προσαρμογή των παιδιών των μεταναστών στις αξίες του σχολείου, ενώ αρνείται τη μεταρρύθμιση των κοινωνικών και σχολικών θεσμών και πολιτικών προκειμένου να ανταποκριθούν στις ανάγκες των μαθητών. Βάσει των παραδοχών του αφομοιωτικού μοντέλου, τα σχολεία έχουν χαρακτήρα μονοπολιτισμικό και πρώτιστο σκοπό να διευκολύνουν τη διαιώνιση και τη διατήρηση της εθνικής παράδοσης και πολιτισμού (Χατζησωτηρίου, 2014).
Οι θιασώτες του αφομοιωτισμού ισχυρίζονται ότι πρωταρχικός στόχος του σχολείου είναι η κοινωνικοποίηση των μεταναστών μαθητών στον κυρίαρχο πολιτισμό, προκειμένου να αποκτήσουν τις ικανότητες που χρειάζονται για να καταστούν αποτελεσματικοί πολίτες του έθνους-κράτους. Συνεπώς, οι μετανάστες μαθητές πρέπει να εκπαιδεύονται κατά τρόπο που τους απαλλάσσει από τους εθνοτικούς δεσμούς τους και τους επιτρέπει να υιοθετήσουν τη συμπεριφορά της «δεσπόζουσας» κοινωνίας (Χατζησωτηρίου, 2014).
Ο εθνοκεντρικός λόγος διαχέεται στα αναλυτικά προγράμματα και στα σχολικά εγχειρίδια και οι εορτασμοί των εθνικών επετείων αποκτούν κεντρική σημασία στη σχολική ζωή. Χαρακτηριστικά, τα μονοπολιτισμικά σχολεία είναι και μονογλωσσικά. Οι «αφομοιωτικοί» αντιτάσσονται στα σχολικά προγράμματα διγλωσσικής εκπαίδευσης, καθότι υποστηρίζουν ότι τα προγράμματα αυτά παρεμποδίζουν, από πλευράς των μαθητών, την εκμάθηση των απαραίτητων δεξιοτήτων για την ολοκλήρωσή τους ως πολίτες του έθνους-κράτους (Χατζησωτηρίου, 2014).
Εθνοκεντρική Εκπαιδευτική Πολιτική: Άξονες Προτεραιότητας
Υποχρεωτική εκμάθηση της ελληνικής γλώσσας
Συμμετοχή σε φροντιστηριακά τμήματα ή τμήματα υποδοχής για τη ενίσχυση της μάθησης γλώσσας και μαθηματικών
Υποχρεωτική συμμετοχή στην πρωινή προσευχή
Ίδρυση διαπολιτισμικών σχολείων για την ικανοποίηση των ιδιαίτερων αναγκών και ελλείψεων των μαθητών ώστε να ενσωματωθούν ομαλά στην ελληνική κοινωνία
Αντισταθμιστικά προγράμματα για την αποκατάσταση του ελλείμματος στη γλώσσα και τον πολιτισμό της Ελλάδας
Απαγόρευση ομιλίας, επικοινωνίας και αναφοράς στην γλώσσα και τον πολιτισμό της χώρας προέλευσης
Συγγραφή κατάλληλου διδακτικού υλικού για αλλόγλωσσους μαθητές με έμφαση στην γραμματικοσυντακτική γλωσσική εκμάθηση
Αναγνώριση και αποδοχή της αυθεντίας του δασκάλου και της υπακοής σε αυτόν καθ’ οιονδήποτε τρόπο
Ανάγνωση και εκμάθηση ποιημάτων εθνικοπατριωτικού περιεχομένου για την ανάπτυξη ελληνικού εθνικού φρονήματος
Συμμετοχή στις παρελάσεις, στις εθνικές εορτές και εκμάθηση του εθνικού ύμνου, των εθνικών συμβόλων καθώς και της ανάλογης συμπεριφοράς και στάσης που αρμόζει σε αυτά.
Υλοποίηση του ισχύοντος αναλυτικού προγράμματος, όπως αυτό εφαρμόζεται στις κανονικές τάξεις των μαθητών με επιπλέον φροντίδα για την αφομοίωση των ξένων μαθητών μέσω υιοθέτησης των αξιών, παραδόσεων, γλώσσας και πολιτισμού της Ελλάδας.
Κριτική του πολιτικού αντιπάλου – Συμπεριληπτική Εκπαιδευτική Πολιτική
Εκμάθηση της ελληνικής γλώσσας όχι ως ξεχωριστό μάθημα αλλά βιωματικά μέσα στην τάξη
Προαιρετική συμμετοχή στην πρωινή προσευχή
Συμπερίληψη των ξένων μαθητών στην τάξη συνομήλικων
Έμφαση στην ανάγκη μιας διδακτικής προσέγγισης που θα λαμβάνει υπόψη τις διαφορές στη γλώσσα και τον πολιτισμό των αλλόγλωσσων παιδιών
Μαθητοκεντρική διδασκαλία με στόχο την αλληλεπίδραση όλων των μαθητών και τον σεβασμό στη διαφορετικότητα.
Αναφορές όχι μόνο στην γλώσσα αλλά και στον πολιτισμό των αλλόγλωσσων παιδιών
Προαιρετική συμμετοχή στις παρελάσεις και στις εθνικές εορτές
Δημιουργία μιας ώρας ευέλικτης ζώνης κατά την οποία οι μαθητές θα ανταλλάσουν εμπειρίες από τα διαφορετικά πολιτισμικά περιβάλλοντα από τα οποία προέρχονται
Σε ένα χώρο όπως το σχολείο, στην σύγχρονη εποχή όπου οι ανάγκες για διαπολιτισμική επικοινωνία είναι πιο επιτακτικές από ποτέ εκείνο που χρειάζεται δεν είναι η προτεινόμενη πολιτισμική απομόνωση αλλά η επαφή και η διάδραση με τον άλλο, τον διαφορετικό, με σκοπό την όσο το δυνατόν καλύτερη συνεννόηση και επικοινωνία. Ο σκοπός ενός σύγχρονου σχολείου δεν πρέπει να είναι η μονολιθική παραμονή στα εθνικά ιδεώδη με αποκλεισμό της οποιασδήποτε διαφορετικής κουλτούρας αλλά ακριβώς η συγχρώτιση του αλλόγλωσσου παιδιού με το ελληνικό περιβάλλον και η ανταλλαγή πολιτισμικών εμπειριών μέσα σε ένα πλαίσιο αποδοχής και συμπερίληψης. Ένα εκπαιδευτικό πλαίσιο μέσα στο οποίο η διαφορετικότητα δεν θα αποτελεί εμπόδιο αλλά προνόμιο και εφαλτήριο για περαιτέρω πολιτισμική ανάπτυξη και μάθηση. Κάτι τέτοιο δεν επιτυγχάνεται σε καμία περίπτωση με τον αποκλεισμό και την περιθωριοποίηση αλλά μόνο με την αποδοχή και την ενσωμάτωση οι οποίες λειτουργούν σε κάθε περίπτωση μόνο θετικά και προς όφελος της χώρας που δέχεται τα άτομα διαφορετικής πολιτισμικής προέλευσης.
Βιβλιογραφία
Kalantzis, M., & Cope, B. (2013). Νέα μάθηση: Βασικές αρχές για την επιστήμη της εκπαίδευσης (Γ. Χρηστίδης, Μτφρ.). Αθήνα: Κριτική.
Χατζησωτηρίου, Χ. (2014). Από τη Μονοπολιτισμικότητα στη Διαπολιτισμικότητα: Κρατική Πολιτική, Σχολείο και Σχολική Τάξη. Στο Κ. Ξενοφώντος & Χ. Χατζησωτηρίου (Επιμ.), Διαπολιτισμική Εκπαίδευση: προκλήσεις, παιδαγωγικές θεωρήσεις και εισηγήσεις (σσ. 14-42). Καβάλα: Εκδόσεις Σαΐτα.
Ανδρικόπουλος Βασίλειος
Παλαιολόγου Ευθυμία
Εθνοκεντρική Εκπαιδευτική Πολιτική
Η νομοθεσία του ελληνικού κράτους που αφορά τον θεσμό της εκπαίδευσης απαρτίζεται από ένα σύνολο νόμων που εκφράζουν το σύνολο των επίσημων κοινωνικών, πολιτικών, θρησκευτικών και ηθικών αρχών, οι οποίες συναποτελούν το οικοδόμημα της ελληνικής κοινωνίας. Το σχολείο αποτελεί τον πιο σημαντικό θεσμό για την κοινωνικοποίηση και την κοινωνική ενσωμάτωση των μελών της κοινωνίας, καθώς μεταδίδει επιλογή γνώσεων, ορισμένη παιδεία, συγκεκριμένη μορφή της εθνικής γλώσσας, αρχές και αξίες που είναι κυρίαρχες στη συγκεκριμένη κοινωνία (Φραγκουδάκη, 1985).
Σύμφωνα με όσα αναφέρθηκαν παραπάνω γίνεται φανερό πως το σχολείο αποτελεί τον κυριότερο μηχανισμό συγκρότησης, εδραίωσης και αναπαραγωγής της εθνικής ταυτότητας. Η εθνική διαπαιδαγώγηση χρησιμοποιείται ως μέσο για την επίτευξη της νομιμοφροσύνης και της πολιτισμικής ομοιογένειας των μελών του έθνους – κράτους, ταυτίζοντας με τον τρόπο αυτό την πολιτική ιδιότητα με την πολιτισμική. Η κυρίαρχη αντίληψη για το έθνος και την εθνική ταυτότητα, με βάση την οποία οι πολιτικές εξουσίες οργανώνουν τον παιδαγωγικό ρόλο του σχολείου, είναι αυτή σύμφωνα με την οποία «το έθνος αποτελεί οικουμενική, φυσική οντότητα ανεξάρτητη από το χρόνο και το χώρο, και η εθνική ταυτότητα, αυτονόητη και αναλλοίωτη αποτύπωση κοινωνικής ομοψυχίας και συνοχής» (Αβδελά, 1997, σελ. 31). Η εθνική διαπαιδαγώγηση συνεπώς αποτελεί θεμελιακό μηχανισμό των κρατών, που νομιμοποιεί την ταύτιση των πολιτικών και πολιτισμικών ιδιοτήτων του έθνους.
Ο εθνοκεντρισμός χαρακτηρίζεται από «αδυναμία πρόσληψης του πολιτισμού μιας διαφορετικής φυλετικής ή εθνικής ομάδας με διαφορετική θρησκεία και ήθη, γλώσσα, πολιτικό ή οικονομικό σύστημα»*. Κατευθυντήρια γραμμή του εθνοκεντρισμού αποτελεί η έμφαση που δίνεται στις διαφορές μεταξύ των εθνών και των πολιτισμών οι οποίες τονίζουν το φαινόμενο της ανομοιογένειας. Τα εθνοκεντρικά συστήματα τοποθετούν στο επίκεντρο το δικό τους έθνος και τον δικό τους πολιτισμό, γύρω από τα οποία θεωρούν ότι περιστρέφεται ο υπόλοιπος κόσμος εξαιτίας μιας υποτιθέμενης ιδιαιτερότητας που κατέχουν. Το έθνος μέσα από μια διαδικασία σύγκρισης, αναγνωρίζει μία μορφή ανωτερότητας -με την οποία μάλιστα ταυτίζεται- σε σχέση με τα άλλα έθνη «αναπαράγοντας διάφορα στερεοτυπικά σχήματα αντίληψης των “άλλων” τα οποία απολήγουν φυσιολογικά στο ρατσισμό και στην ξενοφοβία» (Ζαρίντας, 2006). Ωστόσο, η στάση αυτή δεν μπορεί παρά να χαρακτηριστεί προβληματική, διότι προάγονται οι κοινωνικές προκαταλήψεις και διαιωνίζεται η εχθρότητα απέναντι στο διαφορετικό.
Το εθνικό εκπαιδευτικό σύστημα, υπό το πρίσμα του εθνοκεντρισμού χαρακτηρίζεται ως εθνοκεντρικό και στηρίζεται σε μια αφομοιωτική εκπαιδευτική πολιτική, στόχος της οποίας είναι η διαμόρφωση μιας ενιαίας εθνικής ταυτότητας. Βασική ιδέα είναι ότι το έθνος αποτελεί ένα ενιαίο σύνολο. Το γεγονός αυτό συνεπάγεται ότι οι διάφορες ομάδες πρέπει να απορροφηθούν από τον ντόπιο και ομοιογενή πολιτισμό, ώστε να μπορούν να συμμετέχουν ισοδύναμα στη διαμόρφωση της κοινωνίας. Απόρροια αυτής της εκπαιδευτικής πολιτικής είναι η επιφόρτιση του σχολείου µε την ευθύνη της μετάδοσης ίδιων γνώσεων σε όλους τους μαθητές και της καλλιέργειας ικανοτήτων και δεξιοτήτων ανεξάρτητα από την εθνοπολιτισμική και πολιτική τους προέλευση. Αυτό που καθίσταται σαφές είναι ότι το εθνοκεντρικό σύστημα εκπαίδευσης προωθεί τη δημιουργία μονογλωσσικών και μονοπολιτισμικών σχολείων απορρίπτοντας τη διαφορετικότητα. Η παρουσία στο χώρο του σχολείου μαθητών µε γλωσσικές και πολιτισμικές ιδιαιτερότητες αποτελεί “πρόβλημα” που πρέπει να παραμεριστεί ώστε να μπορούν τα άτομα αυτά όχι απλά να συμμετέχουν στη διαμόρφωση της κοινωνίας, αλλά και να ωφελούνται από τα αγαθά που αυτή προσφέρει (Καναβάκης, 2004).
Σύμφωνα, λοιπόν, με μια εθνοκεντρική εκπαιδευτική πολιτική για τους μαθητές διαφορετικής εθνοτικής καταγωγής μιας περιοχής προβλέπονται τα παρακάτω:
• Εντατική διδασκαλία της ελληνικής γλώσσας για την αντιμετώπιση των γλωσσικών “ελλείψεων” των μαθητών διαφορετικής εθνοτικής καταγωγής. Ίδρυση προπαρασκευαστικών τάξεων ή τάξεων υποδοχής με στόχο την άμεση ένταξη των αυτών μαθητών στο κανονικό πρόγραμμα του μονοπολιτισμικού σχολείου.
• Υποχρεωτική παρακολούθηση του μαθήματος των θρησκευτικών και τακτικός εκκλησιασμός όλων των μαθητών με αφορμή σημαντικές εορτές της ορθοδοξίας.
• Υποχρεωτική συμμετοχή στις παρελάσεις των εθνικών επετείων για όλους τους μαθητές, ανεξάρτητα από την εθνοπολιτισμική τους καταγωγή.
• Έμφαση στην ιστορία που συνδέεται με τις εθνικές επετείους (25η Μαρτίου, 28η Οκτωβρίου), ώστε να ευαισθητοποιηθούν όλοι οι μαθητές και να γίνουν φορείς των εθνικών ιστορικών «τραυμάτων».
• Πρόσκληση στο σχολείο σημαντικών προσώπων (διεξαγωγή εκδηλώσεων και ομιλιών) με στόχο την παρουσίαση σημαντικών και κρίσιμων στιγμών της ελληνικής ιστορίας και ορθόδοξης πίστης.
Ως κριτική στην παραπάνω εκπαιδευτική πολιτική παρατίθενται οι παρακάτω θέσεις:
• Ίδρυση φροντιστηριακών τμημάτων, αντί τάξεων υποδοχής. Με τα φροντιστηριακά τμήματα οι μαθητές διαφορετικής εθνοτικής καταγωγής παρακολουθούν τα μαθήματα της τάξης του κανονικού σχολείου, ενώ παράλληλα μέσα από ολιγάριθμα τμήματα έχουν τη δυνατότητα να βελτιώσουν τις γνώσεις τους στα μαθήματα που αντιμετωπίζουν τις περισσότερες δυσκολίες.
• Παραγωγή ειδικού διδακτικού και εποπτικού υλικού για τη διδασκαλία μαθημάτων στα οποία οι μαθητές διαφορετικής εθνοτικής καταγωγής αντιμετωπίζουν δυσκολίες.
• Στήριξη παιδιών (κυρίως ψυχολογική) με διαφορετική καταγωγή ώστε να μη νιώθουν μειονεκτικά επειδή δεν γνωρίζουν επαρκώς την ελληνική γλώσσα και τις ελληνικές παραδόσεις.
• Το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα (και το ελληνικό κράτος) πρέπει να ωθεί τα παιδιά διαφορετικής εθνοτικής καταγωγής να διδάσκονται τη γλώσσα της χώρας καταγωγής τους, να σέβεται τις θρησκευτικές τους πεποιθήσεις και να προωθεί την αλληλοαποδοχή μεταξύ του συνόλου των μαθητών.
• Η έμφαση σε μαθήματα όπως παγκόσμια ιστορία, παγκόσμια γεωγραφία, ανθρωπολογία, θρησκειολογία θα έδιναν στα παιδιά διαφορετικής καταγωγής τη δυνατότητα να μορφωθούν ουσιαστικά, χωρίς να νιώθουν ότι υστερούν σε σχέση με τα ελληνόπουλα.
• Να γίνει διαχωρισμός θρησκείας από την εκπαίδευση.
• Να μην αγνοείται το πολιτισμικό και γλωσσικό υπόβαθρο των αλλοδαπών μαθητών και να διασφαλιστούν ίσες ευκαιρίες μάθησης με τους γηγενείς μαθητές. Οι εθνολογικές διαφορές είναι πλούτος για μια διαπολιτισμική κοινωνία η οποία πρέπει να ενδιαφέρεται για την αξιοποίησή τους και όχι να παλεύει για την εξάλειψή τους.
• Η ελληνική κουλτούρα δεν πρέπει να επισκιάσει τις άλλες κουλτούρες, αλλά να εμπλουτιστεί από αυτές. Με τον τρόπο αυτό οι μαθητές θα αναπτύξουν τη δεξιότητα να εξετάζουν κριτικά τα εκπαιδευτικά και κοινωνικά φαινόμενα και γεγονότα από την οπτική διαφόρων πολιτισμών και όχι μόνο του κυρίαρχου – στη συγκεκριμένη περίπτωση του ελληνικού πολιτισμού. Οι διακείμενες, διατοπικές και διαχρονικές ομοιότητες είναι αυτές που θα δείξουν τι είναι σημαντικό να «κρατηθεί» και να υιοθετηθεί.
* Ανάκτηση από: http://the-poverty-of-multiculturalism.blogspot.gr/2010/01/vs-cultural-relativism.html
Βιβλιογραφία
Αβδελά, E. (1997). Η συγκρότηση της εθνικής ταυτότητας στο ελληνικό σχολείο: εμείς και οι άλλοι. Στο: Α. Φραγκουδάκη, & Θ. Δραγώνα (Επιμ.), Τι ειν΄ η πατρίδα μας; : Εθνοκεντρισμός στην Εκπαίδευση (σελ. 27-45). Αθήνα: Αλεξάνδρεια.
Ζαρίντας, Α. (2006, Οκτώβριος 25). Εθνοκεντρισμός και εκπαίδευση. Πολίτης, ανακτήθηκε από http://ekpaideusi.blogspot.gr/2007/09/blog-post.html.
Καναβάκης, Μ. (2004). Μοντέλα εκπαιδευτικής πολιτικής αντιμετώπισης κοινωνικών-εκπαιδευτικών προβλημάτων στις σύγχρονες κοινωνίες. Ανακτήθηκε από http://repository.edulll.gr/edulll/retrieve/1674/294.pdf
Φραγκουδάκη, Α. (1985). Τι είναι η κοινωνιολογία της εκπαίδευσης. Στο: Α. Φραγκουδάκη (Επιμ.), Κοινωνιολογία της εκπαίδευσης. Θεωρίες για την κοινωνική ανισότητα στο σχολείο (σελ. 15-20). Αθήνα: Παπαζήση.
Εθνοκεντρισμός vs Πολιτισμικός σχετικισμός (Cultural relativism). Ανακτήθηκε 4 Ιανουαρίου, 2015, από http://the-poverty-of-multiculturalism.blogspot.gr/2010/01/vs-cultural-relativism.html
Αγγελακοπούλου Χριστίνα
Βερύκιου Άννα
Γκενέ Κωνσταντίνα
Κουρκούτα Βασιλική
Τις τελευταίες δεκαετίες του 20ου αιώνα το έθνος–κράτος άρχισε να αποδυναμώνεται. Πρόκειται βέβαια για μια αλλαγή που συντελέστηκε σιγά σιγά με τη μορφή ευρύτερων τάσεων μετασχηματισμού. Ο «νεοφιλελευθερισμός» ως ιδεολογία πρεσβεύει τον περιορισμό του κρατικού παρεμβατισμού. Ουσιαστικά πρόκειται για μια ανανεωμένη εκδοχή παλαιότερων ιδεών για τις αγορές και την κοινωνία που σχετίζεται με την πρώτη εμφάνιση της σύγχρονης οικονομίας της αγοράς. Η βασική αρχή του είναι ότι «η αγορά ρυθμίζει αποτελεσματικότερα την κοινωνία των πολιτών από την κρατική παρέμβαση και το κράτος πρέπει να αποσυρθεί από όλες τις σφαίρες κοινωνικής δραστηριότητας που μπορούν να λειτουργήσουν με βάση τους κανόνες της αγοράς».
Άλλες βασικές αρχές της πολιτειακής αγωγής την εποχή του νεοφιλελευθερισμού:
• Συρρίκνωση του κράτους
• Απελευθέρωση
• Αυτοδύναμος πολίτης
• Αποκέντρωση της εξουσίας
• Ιδιωτικοποίηση κρατικών επιχειρήσεων
• Παγκοσμιοποίηση
• Περιορισμένη Πολυπολιτισμικότητα
• Αυθεντική εκπαίδευση για την ιδιότητα του πολίτη
Στην πράξη ο «νεοφιλελευθερισμός» άλλαξε τον τρόπο ελέγχου και ρύθμισης των εκπαιδευτικών συστημάτων. Κυριάρχησαν οι έννοιες της αποκέντρωσης, των σχολικών αγορών και της αξιολόγησης, οι οποίες διαμόρφωσαν σταδιακά τόσο τον άξονα κυρίαρχων πολιτικών και εκπαιδευτικών ομάδων, σε εθνικό και διεθνές επίπεδο, όσο και το κυρίαρχο εννοιολογικό πλαίσιο της ίδιας της εκπαιδευτικής αντιπαράθεσης. Στο επίκεντρο της νέας διοικητικής δομής βρίσκεται η προσπάθεια επιβολής στο εκπαιδευτικό πεδίο των αρχών του ιδιωτικοοικονομικού μάνατζμεντ, με σκοπό την εφαρμογή πολιτικών μείωσης του κόστους της εκπαίδευσης και ενίσχυσης της ικανότητας του αστικού κράτους να ελέγχει το αποτέλεσμά της (Καλημερίδης, 2012). Η λειτουργία του κράτους συμπληρώνεται και συχνά αντικαθίσταται από τις πολυεθνικές εταιρείες τις παγκοσμιοποιημένες επαγγελματικές κοινότητες και τα παγκόσμια μέσα ενημέρωσης που μας φέρνουν αντιμέτωπους με το θέμα της μετανάστευσης διαφόρων εθνοτικών ομάδων σε όλες τα μέρη της Γης.
Η Ελλάδα, όπως και οι άλλες χώρες της Νότιας Ευρώπης, μετατράπηκε από χώρα αποστολής σε χώρα υποδοχής μεταναστών, σε διάστημα μόλις δεκαπέντε ετών, και, απ’ ό,τι διαφαίνεται, ένας μόνιμος προορισμός μετανάστευσης για αρκετούς από αυτούς. Σε σύντομο χρονικό διάστημα έπρεπε όχι μόνο να αντιμετωπίσει τα ζητήματα που σχετίζονται με την παρουσία των αλλοδαπών, αλλά και εκείνα που συνδέονται με τη δεύτερη γενιά, καθώς και την εκπαίδευσή της. Η αυξανόμενη φοίτηση παιδιών μεταναστών στο ελληνικό σχολείο δημιουργεί νέες εκπαιδευτικές πραγματικότητες και θέτει καίρια ζητήματα που αφορούν τόσο στη διαχείριση της ετερότητας, της ταυτότητας του «Άλλου», όσο και στην εξασφάλιση ίσων ευκαιριών για τα παιδιά των μεταναστών (Τζωρτζοπούλου & Κοτζαμάνη, 2008).
Στη σύγχρονη λοιπόν Ελλάδα, ζει πλέον ένας σημαντικός αριθμός αλλοδαπών και κατά συνέπεια ένας σημαντικός αριθμός αλλοδαπών μαθητών παρακολουθεί την ελληνική εκπαίδευση. Η νέα αυτή πραγματικότητα, θέτει το σχολείο μπροστά σε νέες προκλήσεις, να επαναπροσδιορίσει δηλαδή τους στόχους του, αλλά και να αντιμετωπίσει τα ζητήματα που έχει αναδείξει. Κατά τη διάρκεια της μακροχρόνιας παρουσίας των αλλοδαπών μαθητών στα σχολεία έχουν καταγραφεί αρκετά προβλήματα που σχετίζονται είτε με τις δυσκολίες προσαρμογής των αλλοδαπών μαθητών είτε με τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι δάσκαλοι είτε τέλος με καταστάσεις που ανακύπτουν και αφορούν τη σχέση αλλοδαπών και γηγενών μαθητών.
Υπό το πλαίσιο λοιπόν των αρχών του φιλελευθερισμού που αναφέραμε προηγουμένως θα σχεδιάσουμε μια νεοφιλελεύθερη πολιτική για τα παιδιά μεταναστών της πόλης μας στηριζόμενοι στα ακόλουθα ιδεώδη, τα οποία εκφράζονται από πολιτικές παρατάξεις, όπως το Π.Α.Σ.Ο.Κ:
• Προώθηση ανταγωνισμού
• Σύνδεση διδακτέας ύλης μαθημάτων με αγορά εργασίας. Στόχος εδώ είναι να αναδειχθούν οι ικανότητες, οι δεξιότητες, τα «εν δυνάμει» στοιχεία των μαθητών που εξυπηρετούν τις επιταγές της αγοράς εργασίας και συμβάλλουν στη δημιουργία πολιτών έτοιμων να υπηρετήσουν την κοινωνία. Όποιοι ανταποκριθούν καλύτερα στις αυξανόμενες απαιτήσεις της εκπαίδευσης, άρα και της αγοράς, εξασφαλίζουν ένα καλύτερο οικονομικά και επαγγελματικά μέλλον. Σ’ αυτό παίζει ρόλο και η καθιέρωση στην εκπαίδευση μαθημάτων σχολικού επαγγελματικού προσανατολισμού (Σ.Ε.Π.), αλλά και Τ.Π.Ε (Τεχνολογίες Πληροφορίας και Επικοινωνίας) που σχετίζονται άμεσα με την αγορά εργασίας.
• Η κυριαρχία της γλωσσικής και πολιτισμικής νόρμας δημιουργεί τάσεις προς ομογενοποίηση και αφομοίωση των μεταναστών στην κρατούσα εκπαιδευτική διαδικασία. Η τάξη αντιμετωπίζεται σαν σύνολο και ο μαθητής ως μέρος του συνόλου και όχι ως μονάδα. Οι μαθητές διαφορετικής εθνοτικής προέλευσης ενσωματώνονται τυπικά στη μαθητική κοινότητα, χωρίς να γίνονται ουσιαστικές προσπάθειες ένταξης στη σχολική πραγματικότητα. Για παράδειγμα, η γλωσσική διδασκαλία και η διδασκαλία της Ιστορίας πραγματώνονται με βάση την κυρίαρχη ιδεολογία και τις επικρατέστερες κοινωνικές αντιλήψεις δίχως να λαμβάνονται υπόψη οι ιδιαίτερες γλωσσικές διαφοροποιήσεις και οι ιστορικές και κοινωνικές καταβολές.
Στον αντίποδα, το ΚΚΕ έχει σαν γνώμονα το συμφέρον των παιδιών των μεταναστών, την ανάγκη δημιουργίας προϋποθέσεων για την ολόπλευρη ανάπτυξή τους σε ολοκληρωμένες προσωπικότητες, που θα μπορούν να διεκδικήσουν μελλοντικά με ίσους όρους μια θέση στην κοινωνία, τόσο της χώρας της σημερινής διαμονής των γονέων τους, όσο στη χώρα καταγωγής τους. Παλεύει με ένα συνεκτικό διεκδικητικό πλαίσιο, με στόχο αυτό να υιοθετείται από τις οργανώσεις της εργατικής τάξης, της νεολαίας, των μεταναστών. Οι βασικές του θέσεις περιλαμβάνουν την ένταξη όλων των αλλοδαπών μαθητών στα κανονικά σχολεία και τη λήψη ειδικών μέτρα για την ομαλή ένταξή τους στο εκπαιδευτικό σύστημα, χωρίς διακρίσεις και μειονεκτήματα. Οι θέσεις του αποβλέπουν στο να δοθούν στα παιδιά των μεταναστών ίσες δυνατότητες με τα ελληνόπουλα, για σωστή και αποδοτική παρακολούθηση όλων των μαθημάτων και για επιτυχή πορεία των σπουδών τους σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης. Επίσης, υποστηρίζουν θέσεις όπως:
• ο διαχωρισμός της θρησκείας από την εκπαίδευση.
• πρόσληψη και ειδίκευση κοινωνικών λειτουργών στα προβλήματα αλλοδαπών μαθητών και του οικογενειακού τους περιβάλλοντος, ώστε να αντιμετωπίζεται από την αρχή τυχόν εγκατάλειψη του μαθήματος και κατ’ επέκταση του σχολείου και άλλα προβλήματα.
• να καθιερωθεί στα σχολεία που φοιτούν αλλοδαποί μαθητές το μάθημα της μητρικής τους γλώσσας, που θα διδάσκεται σε όλες τις βαθμίδες και θα μπορεί να παρακολουθείται και από μαθητές άλλων εθνικοτήτων.
• το μάθημα να περιλαμβάνει γλώσσα, λογοτεχνία, στοιχεία πολιτισμού και Ιστορία. Τα βιβλία να έχουν σαν βάση τους την κοινωνική πραγματικότητα της Ελλάδας και να παίρνουν υπ’ όψιν τους την πραγματικότητα της χώρας προέλευσης κι όχι μόνο την Ιστορία τη
Βιβλιογραφία/Διαδικτυογραφία
• Kalantzis, M. & Cope, B. (2013). Νέα μάθηση. Βασικές αρχές για την επιστήμη της εκπαίδευσης (κεφ.4) (επιμ. Ε. Αρβανίτη). Αθήνα: Κριτική.
Διαθέσιμο στο δικτυακό τόπο: file:///C:/Users/user/Downloads/ch4citizenshipedu.pdf. (19/12/2014)
• Η εκπαιδευση των παιδιών των μεταναστών. Οι θέσεις του ΚΚΕ.
Διαθέσιμο στο δικτυακό τόπο:
http://www.komep.gr/2010-teyxos-3/h-ekpaideysh-ton-paidion-ton-metanaston-oi-theseis-toy-kke (19/12/2014)
Βεργίδου Αφροδίτη (396)
Κωστοπούλου Αγγελική (412)
Παπαδοπούλου Βασιλική (421)
Τσάκα Μαγδαληνή (426)