POSTinterculturality’s Updates
Δραστηριότητα 2β
Ποιες μορφές εκπαίδευσης (τύποι τάξεων) καταγράφονται στην ελληνική νομοθεσία για την ένταξη μαθητών μη ελληνικής καταγωγής?
Μελετήστε τον πρόσφατο νόμο (Κεφάλαιο Β https://www.e-nomothesia.gr/kat-ekpaideuse/nomos-4415-2016.html )
Κωδικοποιήστε τους τύπους τάξεων που προβλέονται (η δραστηριότητα αυτή θα συζητηθεί την Πέμπτη σο μάθημα).
H έννοια της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης εισάγεται με το ν. 1566/1985 (Α'167) (άρθρο 3,4,5 και 35) και ορίζεται με το άρθρο 34 του ν. 2413/1996 ΦΕΚ 124/Α/17-6-1996.
Με τον υπ’αριθμ.4415/2016 (ΦΕΚ. 159/Α/6-9-2016 μετατρέπονται
και λειτουργούν εφεξής ως Πειραματικά Σχολεία Διαπολιτισμικής Εκπαίδευσης.
Επιδιώκουν τη συνεργασία με τα Α.Ε.Ι. της χώρας
Εφαρμόζουν σε πειραματική βάση ερευνητικά και καινοτόμα προγράμματα που αφορούν τη διαπολιτισμική εκπαίδευση και την αντιμετώπιση του εκπαιδευτικού και κοινωνικού αποκλεισμού λόγω φυλετικής καταγωγής και πολιτισμικής προέλευσης, με στόχο την περαιτέρω γενίκευση της εφαρμογής τους στα λοιπά σχολεία.
Τα προγράμματα σπουδών και παιδαγωγικές μέθοδοι εφαρμόζονται όπως στα υφιστάμενα Πειραματικά Σχολεία.
Με κοινή απόφαση του Υπουργού Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων και του Υπουργού Οικονομικών και ύστερα από εισήγηση του οικείου νομαρχιακού συμβουλίου και σύμφωνη γνωμοδότηση του Ι.Π.Ο.Δ.Ε.
-ιδρύονται Πειραματικά Σχολεία Διαπολιτισμικής Εκπαίδευσης
Επίσης, ιδρύονται:
-τάξεις υποδοχής ή
- φροντιστηριακά τμήματα ή
-να εφαρμόζονται ανάλογα υποστηρικτικά μέτρα σε κάθε σχολείο, εφόσον από τις αντίστοιχες εγγραφές των μαθητών διαπιστωθεί η σχετική ανάγκη.
Με απόφαση του Υπουργού Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων πραγματοποιείται η σύνδεση των Πειραματικών Διαπολιτισμικών Σχολείων με σχολεία γενικής εκπαίδευσης, όπως και με σχολεία του εξωτερικού, στη βάση συγκεκριμένων δράσεων μέσω των οποίων θα εξασφαλίζονται τόσο η επικοινωνία και η συνεργασία μεταξύ των σχολείων όσο και η διάχυση της εμπειρίας των Πειραματικών Διαπολιτισμικών Σχολείων.
Με τον υπ’αρ. 2413/1996 (Φεκ124/Α/17-6-1996) και σύμφωνα με το ν. 1566/1985 (Α'167), καθορίζονται πιο αναλυτικά οι λειτουργία και οργάνωση της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης. Διαπολιτισμικά σχολεία ιδρύονται σε νηπιαγωγεία, στην Α/θμια και Β/θμια Εκπαίδευση. Μπορεί να εφαρμόζονται και ειδικά αναλυτικά προγράμματα με δυνατότητα πρόσθετων ή εναλλακτικών μαθημάτων, μειωμένο ωράριο των εκπαιδευτικών και μειωμένο αριθμό μαθητών ανά τάξη. Η λειτουργία, οι αρμοδιότητες και το εκπαιδευτικό προσωπικό ορίζονται απο το Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων.
https://www.e-nomothesia.gr/kat-ekpaideuse/n-1566-1985.html
https://www.e-nomothesia.gr/kat-ekpaideuse/n-2413-1996.html
https://www.e-nomothesia.gr/kat-ekpaideuse/nomos-4415-2016.html
Με βάση το άρθρο 22 με τίτλο: Σχολεία Διαπολιτισμικής Εκπαίδευσης
Τα σχολεία Διαπολιτισμικής Εκπαίδευσης, που ιδρύθηκαν σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 3, 4, 5 και 6 του ν. 1566/1985 (Α'167) μετατρέπονται και λειτουργούν σαν Πειραματικά Σχολεία Διαπολιτισμικής Εκπαίδευσης. Τα σχολεία αυτά έχουν σκοπό τη συνεργασία με τα Α.Ε.Ι. της χώρας εφαρμόζοντας σε πειραματική βάση ερευνητικά και καινοτόμα προγράμματα που αφορούν τη διαπολιτισμική εκπαίδευση και την αντιμετώπιση του εκπαιδευτικού και κοινωνικού αποκλεισμού λόγω φυλετικής καταγωγής και πολιτισμικής προέλευσης, με στόχο την περαιτέρω γενίκευση της εφαρμογής τους στα λοιπά σχολεία. Επιπλέον, υπάρχουν τάξεις υποδοχής και ένταξης σε δημοτικά σχολεία, που υποστηρίζουν την οικογένεια αλλά και τον μαθητή καθώς επίσης λειτουργούν και συμβουλευτικές υπηρεσίες.
Πηγή: https://www.e-nomothesia.gr/kat-ekpaideuse/nomos-4415-2016.html
Τα σχολεία Διαπολιτισμικής Εκπαίδευσης (ν. 1566/1985 Α'167) μετατρέπονται στον ισχύοντα νόμο 4415/2016 σε Πειραματικά Σχολεία Διαπολιτισμικής Εκπαίδευσης έχοντας ως στόχο τη συνεργασία με Α.Ε.Ι. για την εφαρμογή πειραματικών προγραμμάτων στη διαπολιτισμική εκπαίδευση και στην αντιμετώπιση του εκπαιδευτικού και κοινωνικού αποκλεισμού λόγω φυλετικής καταγωγής και πολιτισμικής προέλευσης.
Είδη Πειραματικών Σχολείων Διαπολιτισμικής Εκπαίδευσης :
• Ίδρυση νέων Πειραματικών Σχολείων Διαπολιτισμικής Εκπαίδευσης
• Μετατροπή δημόσιων σχολείων σε Πειραματικά Σχολεία Διαπολιτισμικής Εκπαίδευσης
• Τάξεις υποδοχής ή φροντιστηριακά τμήματα ή εφαρμογή υποστηρικτικών μέτρων ανάλογα με τις ανάγκες
Τα Πειραματικά Διαπολιτισμικά Σχολεία συνδέονται με σχολεία γενικής εκπαίδευσης και με σχολεία του εξωτερικού θέτοντας ως στόχο την επικοινωνία, τη συνεργασία τη διάχυση της εμπειρίας των Πειραματικών Διαπολιτισμικών Σχολείων.
Το Υπουργείο ορίζει :
• τις εκπαιδευτικές μεθόδους .
• την υποστήριξη της οικογένειας και του μαθητή
• τις συμβουλευτικές υπηρεσίες παράλληλα με τη Διεύθυνση Παιδείας Ομογενών, Διαπολιτισμικής Εκπαίδευσης, Ξένων και Μειονοτικών Σχολείων (ΔΙ.Π.Ο.Δ.Ε.Ξ.Μ.Σ.) για την συνεργασία εκπαιδευτικών, γονέων και εκπαιδευτικής κοινότητας
• τις δομές εκτός τυπικής εκπαίδευσης (καλοκαιρινά σχολεία, θερινές κατασκηνώσεις)
• το ειδικό υποστηρικτικό εκπαιδευτικό υλικό
Όσον αφορά το εκπαιδευτικό προσωπικό θα καθορίζεται από το υπουργείο χωρίς να διευκρινίζονται τα προσόντα που κρίνονται απαραίτητα.
Κλείνοντας θα ήθελα να κάνω ένα δικό μου σχόλιο. Γίνεται μια προσπάθεια για συμπερίληψη και ανοιχτά σχολεία για όλους βασισμένοι στο πλαίσιο της ειδικής αγωγής. Εύχομαι να πετύχει το εγχείρημα, αλλά πολύ φοβάμαι ότι θα προκύψουν κύματα εκπαιδευτικών να στρέφονται σε επιμορφώσεις ή μεταπτυχιακές σπουδές στο αντικείμενο της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης με απώτερο στόχο την εξασφάλιση μιας θέσης εργασίας και όχι το πραγματικό ενδιαφέρον για αυτή τη μερίδα μαθητών.
-Σύμφωνα με τον νόμο, οι ρυθμίσεις αυτές έχουν σκοπό την άρση των ανισοτήτων και του κοινωνικού αποκλεισμού.
-Θα γίνεται εγγραφή των παιδιών με διαφορετική πολιτισμική προέλευση στα σχολεία μαζί με τα παιδιά των γηγενών προωθώντας κατάλληλα επιμορφωτικά προγράμματα, διδακτική ύλη και υποστηρικτικές δομές.
-Πειραματικά σχολεία διαπολιτισμικής εκπαίδευσης θα είναι πλέον τα σχολεία διαπολιτισμικής εκπαίδευσης με σκοπό τη συνεργασία με τα ΑΕΙ, τη σύνδεσή τους με σχολεία γενικής εκπαίδευσης και με σχολεία του εξωτερικού με σκοπό την επικοινωνία και συνεργασία μεταξύ τους και τη διάχυση της εμπειρίας των πειραματικών διαπολιτισμικών σχολείων.
-Ορίζονται επίσης δομές μη τυπικής εκπαίδευσης όπως τα «καλοκαιρινά σχολεία» και οι υπάρχουσες «θερινές κατασκηνώσεις».
-Η διοίκηση των σχολείων αυτών δεν διαφέρει από τα υπόλοιπα δημόσια σχολεία.
-Οι επιστήμονες που θα εργάζονται στα δημόσια σχολεία διαπολιτισμικής εκπαίδευσης θα πρέπει να είναι ειδικευμένοι σε θέματα διαπολιτισμικής εκπαίδευσης, σε ζητήματα διγλωσσίας και στην διδακτική της ελληνικής ως δεύτερης γλώσσας.
Συνοψίζοντας και αν κατάλαβα καλά τα αλλοδαπά παιδιά μπορούν να φοιτήσουν είτε σε σχολεία μαζί με τα παιδιά των γηγενών είτε σε πειραματικά σχολεία διαπολιτισμικής εκπαίδευσης.
Με βάση τα όσα διάβασα μου έχουν προκύψει κάποια ερωτήματα:
Ποιο είναι το κριτήριο για το αν ένα αλλοδαπό παιδί θα φοιτήσει σε γενικό σχολείο ή σε πειραματικό σχολείο διαπολιτισμικής εκπαίδευσης; Φαντάζομαι ότι ένα κριτήριο θα είναι ο βαθμός κατανόησης της γλώσσας, υπάρχει κάτι άλλο;
Τα πειραματικά σχολεία διαπολιτισμικής εκπαίδευσης αφορούν όλες τις βαθμίδες (πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια);
Πώς λειτουργούν τα καλοκαιρινά σχολεία και οι θερινές κατασκηνώσεις;
Αν και είναι πρόσφατο, υπήρξε κάποια αλλαγή από την μετατροπή των σχολείων σε πειραματικά;
Όντως οι εκπαιδευτικοί είναι τόσο καταρτισμένοι;
Πως θα γίνει η διάχυση της εμπειρίας των διαπολιτισμικών σχολείων στα άλλα σχολεία;
Αφού η διοίκηση των σχολείων αυτών δεν διαφέρει από τα υπόλοιπα σχολεία (π.χ. η επιλογή διευθυντών θα γίνεται με τον τρόπο και τα κριτήρια που γίνεται για τα υπόλοιπα) πως διασφαλίζεται η διαπολιτισμική κατάρτιση των διοικούντων;
Βάσει της νομοθεσίας αυτής, η οποία στηρίζεται σε αντίστοιχα άρθρα του ν. 1566/1985 (Α' 167), προκύπτει ότι τα υφιστάμενα σχολεία διαπολιτισμικής εκπαίδευσης της χώρας θα αποκτήσουν ένα νέο, πειραματικό χαρακτήρα. Ειδικότερα, θα λειτουργήσουν με πειραματικό τρόπο πραγματοποιώντας διάφορα ερευνητικά και πρωτοποριακά προγράμματα, με προοπτικές μελλοντικής συνεργασίας με τα ΑΕΙ. Επιπλέον, θα υπάρχει δυνατότητα δημιουργίας τάξεων υποδοχής, ή φροντιστηριακών τμημάτων σε όσα σχολεία υπάρχει ανάγκη. Απώτερος σκοπός των παραπάνω διατάξεων, είναι η καταπολέμηση του κοινωνικού αποκλεισμού και να δοθεί η αφορμή για σύμπραξη γενικών και πειραματικών σχολείων για την προώθηση αποτελεσματικότερης επικοινωνίας.
Με βάση το κείμενο φαίνεται ότι ο νόμος για τη διαπολιτισμικης εκπαίδευση προβλέπει την δημιουργία Πειραματικών σχολείων που θα λειτουργούν σε συνεργασια με τα ΑΕΙ με ανθρώπους που θα έχουν γνώση πάνω σε θέματα διαπολιτισμικης εκπαίδευσης και θα δημιουργηθεί και οργανισμός(ΔΙ.Π.Ο.Δ.Ε.Ξ.Μ.Σ.) για την διαπολιτισμική εκπαίδευση για την συνεργασια όλης της κοινωνίας και την επιμόρφωση των διδασκόντων ,ώστε να φέρουν εις πέρας την εργασία τους.
Όπως έχει προαναφέρει και η Μαριάντζελα, η παρούσα ελληνική νομοθεσία προβλέπει την μετατροπή των μέχρι τότε σχολικών μονάδων που ήταν γνωστά ως σχολεία Διαπολιτισμικής Εκπαίδευσης (σε αυτά ανήκουν τα νηπιαγωγεία, δημοτικά, γυμνάσια και λύκεια) σε Πειραματικά Σχολεία Διαπολιτισμικής Εκπαίδευσης. Τα Πειραματικά αυτά σχολεία θα έχουν ως στόχο να συνεργαστούν με τα ΑΕΙ της χώρας και να αναπτύξουν τεχνικές περί αποδοχής και κατανόησης της διαφορετικότητας, με απώτερο σκοπό οι τεχνικές αυτές να γενικευθούν και να υιοθετηθούν από άλλα σχολεία. Σχολεία στα οποία προβλέπεται η λειτουργία τάξεων υποδοχής Ι και ΙΙ, φροντιστηριακά τμήματα αλλά και οποιοδήποτε άλλο μέσο θεωρηθεί αναγκαίο. Εδώ μπορούμε να πούμε πως ένα τέτοιο μέσο μπορεί να είναι το διευρυμένο ωράριο που είχε εισάγει και το 1999 ο Γ. Αρσένης, ο τότε υπουργός Παιδείας.
Σύμφωνα με την ελληνική νομοθεσία, τα Πειραματικά Σχολεία Διαπολιτισμικής Εκπαίδευσης λειτουργούν και εφαρμόζουν πειραματικά προγράμματα και καινοτομίες για την αντιμετώπιση του εκπαιδευτικού και κοινωνικού αποκλεισμού παιδιών διαφορετικής φυλετικής και πολιτισμικής ταυτότητας, στοχεύοντας στην γενίκευση της εφαρμογής τους στα υπόλοιπα σχολεία. Σε αυτά τα σχολεία μπορούν να υπάρχουν τάξεις υποδοχής Ι και ΙΙ, φροντιστηριακά τμήματα, αλλά και να λαμβάνονται ανάλογα υποστηρικτικά μέτρα εφόσον κριθεί απαραίτητο.